Ο πόνος στον ώμο είναι ένα συχνό πρόβλημα που ταλαιπωρεί εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. O πόνος μπορεί να καταστήσει δυσλειτουργικό ολόκληρο το χέρι, τόσο που και απλές καθημερινές δραστηριότητες, όπως το χτένισμα ή το ντύσιμο, να γίνονται δύσκολα. Απαραίτητη είναι η άμεση αντιμετώπιση και θεραπεία, γιατί αλλιώς ο πόνος και η δυσκολία στην κίνηση του ώμου, μπορεί να επιδεινωθούν με την πάροδο του χρόνου.

Όταν δεν αντιμετωπίζονται συντηρητικά, συστήνεται χειρουργική αντιμετώπιση. Οι νεότερες ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές με μικρές οπές/τομές και η ψηφιακή τεχνολογία (ειδικά λογισμικά και πλοηγοί-navigator)  καθιστούν τις επεμβάσεις εξατομικευμένες, προσαρμοσμένες στις διαφορετικές ανατομικές ανάγκες του κάθε ασθενούς και μπορούν να θεραπεύσουν γρηγορότερα και οριστικά τον πόνο στον ώμο.

Αίτια και Διάγνωση
Ο πόνος οφείλεται σε παθήσεις και τραυματισμούς της άρθρωσης του ώμου (σε οστά, χόνδρους, τένοντες, μύες, νεύρα). Η διάγνωση γίνεται από το ιστορικό και την κλινική εξέταση ενώ μπορεί να χρειαστεί να γίνουν και κάποιες απεικονιστικές εξετάσεις, όπως ακτινογραφίες, μαγνητική ή και αξονική τομογραφία.

Συντηρητική αντιμετώπιση
Κατ’ αρχάς τα συμπτώματα μπορούν να αντιμετωπιστούν συντηρητικά με:
• ξεκούραση, σε κάποιες περιπτώσεις με κηδεμόνα, για τη μερική ακινητοποίηση του ώμου
• χρήση κρύων επιθεμάτων και σπανιότερα, ζεστών
• χορήγηση παυσίπονων και αντιφλεγμονωδών φαρμάκων
• ενδοαρθρικές ή περιαρθρικές εγχύσεις με υαλουρονικό οξύ ή και κορτιζόνη
• σε συγκεκριμένες παθήσεις, βιολογικές θεραπείες, όπως το PRP (πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια) ή τα βλαστοκύτταρα
• φυσικοθεραπείες και μυϊκή ενδυνάμωση

Αρθροσκόπηση Ώμου
Στις περιπτώσεις που αποτύχει η συντηρητική αντιμετώπιση, έχει θέση η αρθροσκόπηση, μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδος, που επιτρέπει να διαγνώσουμε και να θεραπεύσουμε τα προβλήματα του ώμου, χωρίς νοσηλεία του ασθενούς. Σε κάποιες περιπτώσεις, η αποτελεσματικότητά της αυξάνεται όταν συνδυάζεται με την εφαρμογή βιολογικών θεραπειών (εγχύσεις Βλαστοκυττάρων-Stem Cells ή Πλάσματος Πλούσιου σε Αιμοπετάλια-PRP) .

Ο ορθοπαιδικός χειρουργός εισάγει στον ώμο μέσω μιας μικρής οπής (3-5 χιλιοστών) το αρθροσκόπιο, το οποίο φέρει μια μικροσκοπική κάμερα υψηλής ανάλυσης, που συνδέεται με ειδική οθόνη. Εκεί προβάλλεται σε μεγέθυνση έγχρωμη η εικόνα του εσωτερικού της άρθρωσης.

Δίνεται έτσι στον χειρουργό η δυνατότητα:

  • να εξετάσει προσεκτικά το εσωτερικό της άρθρωσης και να εντοπίσει με μεγάλη ακρίβεια τις όποιες βλάβες, ακόμα και τις πολύ μικρές, και στα πιο δυσπρόσιτα σημεία
    • να επιδιορθώσει άμεσα τις βλάβες με τη βοήθεια πολύ λεπτών εργαλείων

Οι τομές που γίνονται είναι λίγων χιλιοστών (σε αντίθεση με τις μεγάλες τομές που γίνονται στα ανοιχτά χειρουργεία) και τραυματίζουν ελάχιστα τους μυς και τους γύρω ιστούς με αποτέλεσμα τη μείωση των πιθανών επιπλοκών και του μετεγχειρητικού πόνου. Τα όποια σημαδάκια δημιουργούνται, εξαφανίζονται σταδιακά μέσα σε μερικούς μήνες.

Στις περισσότερες περιπτώσεις η αρθροσκόπηση διαρκεί περίπου μία ώρα, ο ασθενής κινητοποιείται αμέσως μετά το χειρουργείο και επιστρέφει την ίδια ημέρα σπίτι του.

Ποιες παθήσεις του ώμου αντιμετωπίζονται με αρθροσκόπηση;

Η αρθροσκόπηση  ώμου πραγματοποιείται κυρίως για την αντιμετώπιση των παρακάτω παθήσεων:

  • Αρχόμενη αρθρίτιδα
  • Ασβεστοποιός τενοντίτιδα
  • Αστάθεια – υποτροπιάζοντα εξαρθρήματα του ώμου
  • Ρήξη τενόντων
  • Σύνδρομα πρόσκρουσης
  • Συμφυτική Θυλακίτιδα – Παγωμένος ώμος

Αρθροπλαστική Ώμου
Ειδικά για την προχωρημένη αρθρίτιδα κι όταν η συντηρητική αγωγή δεν είναι πλέον αποτελεσματική, συνιστάται αρθροπλαστική ώμου. Πρόκειται για μια επέμβαση αντικατάστασης των κατεστραμμένων επιφανειών της άρθρωσης του ώμου με τεχνητά εμφυτεύματα, εξαιρετικά ανθεκτικά και απόλυτα συμβατά με τον ανθρώπινο οργανισμό. Σήμερα, ειδικά  σε σοβαρές βλάβες και κατάγματα, ο πλέον  σύγχρονος τύπος αρθροπλαστικής ώμου, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική, θεωρείται η ανάστροφη αρθροπλαστική ώμου, γιατί δίνει λύση ακόμη και στα πιο πολύπλοκα προβλήματα που μπορεί να διαγνωστούν.

Πως γίνεται η Ανάστροφη Αρθροπλαστική Ώμου
Στην ανάστροφη (reverse)  αρθροπλαστική αντιστρέφεται η φυσιολογική ανατομία του ώμου, δηλαδή ο χειρουργός τοποθετεί αντιστρόφως τις αρθρικές επιφάνειες προκειμένου να ενισχύεται το μηχανικό πλεονέκτημα των μυών που περιβάλλουν τον ώμο. Με αυτόν τον τρόπο, δημιουργείται μία άρθρωση σταθερή και ικανή να λειτουργήσει ακόμα και στις περιπτώσεις εκείνες που έχουν καταστραφεί οι τένοντες.

Πριν από την επέμβαση, ο ασθενής υποβάλλεται σε αξονική τομογραφία του ώμου. Τα αποτελέσματα αυτής χρησιμοποιούνται για να δημιουργηθεί ένα τρισδιάστατο μοντέλο της πραγματικής ανατομίας του ώμου του ασθενούς, στο οποίο με τη βοήθεια ειδικού λογισμικού ο ορθοπεδικός σχεδιάζει την επέμβαση. Στη συνέχεια κατά τη διάρκεια του χειρουργείου, χρησιμοποιούνται τρισδιάστατα εκτυπωμένοι «οδηγοί», ειδικά σχεδιασμένοι αποκλειστικά για τον κάθε ασθενή, για την ακριβή τοποθέτηση των υλικών.

Ο ορθοπαιδικός χειρουργός χρησιμοποιεί τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας έτσι ώστε να μην τραυματίζονται (ούτε να κόβονται) οι  μύες-τένοντες  που είναι πολύ σημαντικοί για τη λειτουργία του ώμου. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την ταχύτερη επούλωση των ιστών, την ελαχιστοποίηση του μετεγχειρητικού πόνου, την μικρότερη απώλεια αίματος, τον μικρότερο χρόνο νοσηλείας και την ταχύτερη αποκατάσταση, σε σχέση με τις παραδοσιακές (ανοιχτές) τεχνικές.

Ο ασθενής μπορεί να σηκωθεί αμέσως μετά το χειρουργείο, μόλις περάσει η επήρεια της αναισθησίας, με άμεση κινητοποίηση του χεριού και να επιστρέψει στο σπίτι του μετά από 1 ημέρα, πάντα ανάλογα με την κλινική του κατάσταση και το ιστορικό υγείας του.